مفتی برهان وظیفه (حفظه الله) مبحث محاسبه ی زکات
محاسبه ی زکات
الله تعالی در کلامش و در 82 قسمت نماز و زکات را همراه با هم ذکر می کند و در خیلی از آیه های قرآن به این مورد اشاره شده است:
أَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ
به عبارتی در هر قسمتی از قرآن که بحث نماز زکات آمده است به بحث زکات نیز اشاره شده است.
بعد از اینکه انسان کلمه شهادتین را بر زبان جاری می کند اولین رکن از ارکان اسلام نماز است که بر وی واجب می شود و دومین رکن زکات است.
پیامبر اسلام (ص) در بحث زکات می فرمایند:
1: اموال خودتان را با زکات محفوظ بدارید.
2: زکات پل محکم اسلام است.
3: اگر زکات خود را ادا نکنید اسلام شما کامل نیست.
4: اگر قومی زکات خود را پرداخت نکند با خشکسالی رو به رو میشود.
لذا زکات وسیله تطهیر اموال است.
شرایط پرداخت و محاسبه ی زکات
1:اسلام
یکی از این شرایط اسلام است، یعنی در صورتی به فرد زکات واجب است که فرد مسلمان باشد.
لذا در مال کافر زکات فرض نیست ، پس اولین شرط مسلمان بودن است.
2: دومین شرط برده (غلام) بودن :
در شریعت بر فردی که آزاد است زکات لازم است ، ولی کسی که برده(غلام) هست زکات بر او واجب نیست.
3: فرد باید عاقل و بالغ باشد
فردی که دیوانه است هر چقدر هم که مال داشته باشد، در اموال او زکات نیست.
فردی که نابالغ هست ، پسر بچه یا دختر بچه که هنوز به سن بلوغ نرسیده هر چقدر هم که اموال داشته باشد، در این اموال زکات نیست.
فرق عشر و محاسبه ی زکات
اگر یک زمین کشاورزی به پسر بچه نابالغ یا دختر بچه بالغی برسد به محصول کشاورزی که از آن زمین بدست می آید عشر لازم است.
یا اینکه اگر فرد مجنون و دیوانه ای یک زمین کشاورزی دارد در اینجا هم بر آن محصول کشاورزی عشر لازم است.
4: مال به حد مجاز برسد
زکات بر طلا ، نقره ، اموال تجاری و امثال اینها فرض است.
خواندن مقالات زیر توصیه میشود
محاسبه ی زکات طلا
زکاتی که برای طلا در نظر گرفته شده برابر است با 20 مثقال شرعی ، معدل 87 گرم و 479 سوت.
پس اگر کسی به اندازه ی 87 گرم و 479 سوت یا بیشتر طلا داشته باشد بر این طلا زکات فرض است و اگر از 87 گرم و 479 سوت کمتر باشد زکات فرض نیست.
زکات نقره
زکات نقره 20 درهم معادل 612/35 گرم ، لذا حد نصاب برای زکات نقره 612 گرم است.
اگر شخصی طلا به مقدار 87 گرم و 479 سوت نداشت ، همچنین نقره به مدار 612 گرم نداشت، اما در کنار اینها سرمایه تجاری یا نقدینگی و پول نقد داشت تمام اینها با هم جمع میشوند .
پس طلا ، نقره، نقدینگی، اموال تجاری همه اینها با هم جمع می شوند و نصاب طلا برای زکات محاسبه میشود.
البته برخی از علما نصاب نقره را محاسبه میکنند ، اما مجمع فقه اهل سنت ایران نصاب طلا را برای ادای زکات در نظر میگیرند.
لذا اگر کسی طلا و نقدینگی و مال تجاری داشت که همه ی اینها از میزان 87 گرم و 479 سوت طلا بیشتر شد زکات بر این اموال فرض میشود.
5: پرداخت زکات از وام یا قرض
یکی دیگر از شرایط زکات این هست که وام و قرض نباشد.
لذا شخص وقتی که میخواهد زکات خودش را محاسبه کند، ابتدا باید کل سرمایه خودش را باید محاسبه کند و از بدهی خودش کم کند و باقی مانده مال اگر به حد نصاب رسید به آن مال زکات تعلق میگیرد.